Henry Morgan, misschien wel de bekendste piraat ter wereld, kende Port Royal op zijn duimpje. Hij was er kind aan huis. Wie was deze man? Er is veel over hem gefantaseerd. Was hij koning van de piraten, of mag je ’m zo niet noemen? In een poging een realistisch beeld van Henry Morgan te schetsen, deed Mark Hanna, geschiedenisprofessor aan de universiteit van Californië, uitgebreid onderzoek. Dit is wat hij boven water haalde…
Henry Morgan is een sleutelfiguur in de geschiedenis van Port Royal en het piratenverleden in het Caribisch gebied. Maar strikt genomen was hij zelf geen grote piraat, in de zin dat hij schepen inlijfde en plunderde voor eigen gewin. Hij deed dat ‘for king and country’. Tenminste, dat zei hij. Of gebruikte hij dit alleen maar als dekmantel?
„Henry morgan plunderde in naam van de Britse koning.”
Dwangarbeider
Over Henry’s jeugdjaren is weinig bekend. Hij wijdde er slechts een paar woorden aan en zei bijvoorbeeld alleen dat hij ‘school te vroeg had verlaten’ om een handige zakenman of jurist te kunnen worden, en dat hij door zijn praktische onderwijs ‘veel meer gewend was geraakt aan een speer dan aan een boek’.
Henry zag in Wales het levenslicht. Hoe hij precies in het Caribisch gebied verzeilde is onduidelijk. Sommige bronnen zeggen dat zijn vader, die grootgrondbezitter was, met zijn gezin naar Barbados en later naar Jamaica was vertrokken. Andere melden dat Henry gekidnapt is in Bristol en toen naar Barbados is gebracht, waar hij – zoals zoveel jongemannen in die tijd – onder dwang moest werken.
Piraat of kaper?
Henry duikt voor het eerst in de geschiedenis op als 26-jarige soldaat, wanneer hij een van de mannen aan boord van de Betty and the Pearl is die beschuldigd wordt van piraterij. Wanneer het in deze historische bron echt gaat om dé Henry Morgan – dat is volgens Mark Hanna nog maar de vraag – dan is dat het enige bewijs van piraterij in Henry’s hele carrière! Het zou de enige keer zijn dat hij een schip van eigen land aanviel. De rest van zijn leven was Henry kaper. Dat betekent dat hij als het ware een piraterijvergunning (kaperbrief) had om schepen aan te vallen van landen die met Engeland op voet van oorlog leefden.
Rijzende ster
Henry wordt uiteindelijk niet vervolgd voor piraterij. Hij krijgt een kans om carrière te maken in het ‘kapersgilde’, en dat doet hij. Algauw stijgt hij in rang. Bronnen melden dat hij in 1665 – als hij dertig is – voet aan wal zet in Port Royal. Op 33-jarige leeftijd wordt hij zelfs admiraal en krijgt hij de leiding over een vloot van oorlogsschepen (armada) met als doel de plundering van de Spaanse havenstad Portobelo in Panama. Engeland keurde die actie goed, omdat het in staat van oorlog was met Spanje. Er waren namelijk signalen dat de Spanjaarden aasden op de inname van Jamaica en Port Royal…
